Monday, December 14, 2015

trái sầu rơi rụng

thư viết từ đường heatherglen
Phạm Ngũ Yên

(tặng Võ Như Lăng, bạn tôi…
và riêng tặng cô Nguyễn Minh Mẫn, phu nhân thầy Nguyễn Mão)

 

1.
Lần đầu tiên tôi nhận ra chính mình trong lá thơ của nàng viết. Những ngày đông đầy mưa, chỉ có tôi và nàng trong chiếc quán quen thuộc. Ngụm cà phê nóng làm nàng suýt xoa. Chiếc bàn mica mát lạnh hai chỗ ngồi và khung trời tạnh khô màu tro như được vẽ bằng mực tàu pha loảng.
Những lời trong thư của nàng mang một giá trị của một cời than còn nóng, thắp cháy những đoạn đường xưa, nơi thành phố buồn lạnh như sông chảy qua đời heo hút.

Khi tôi nhớ về nàng, là tôi muốn nhớ về một màu đời chưa từng nhuốm những giông bão. Tôi từng có một lần ra đi để không bao giờ trở về Ðà Lạt. Những góc phố ướt mưa vẫn nằm im không trăn trở. Tôi nhớ đến con đường Ðào Duy Từ chạy ngang qua nhà nàng, mùa này sững sốt tiếng chuông. Những tam cấp mòn mõi dưới bước chân người, nối liền một bến xe đò huyên náo và lúc nào cũng kêu gọi những bước chân giang hồ. Lúc nào cũng vậy, khi nhìn thấy một cơn mưa ngang qua một bến xe đò là lòng tôi thôi thúc một chuyến đi. Không biết đi đâu. Chỉ muốn trèo lên ngồi ở băng ghế, nhìn xuống những vạt cỏ, những cột mốc lùi lại phía sau, lòng thấy vô cùng hạnh phúc. Tôi không biết nơi chặng dừng chân phía trước có bao nhiêu niềm vui hay nỗi buồn đón đợi, và trái tim sẽ ủ được bao nhiêu hương sắc của đời?
Những ngày như vậy, tôi nhớ vô cùng tiếng cười trong veo của nàng. Như một giọt mực xanh rụng xuống lòng giấy trắng. Nàng không yêu tôi nhiều như tôi tưởng. Nhưng tôi vẫn nghe đau trong lòng ngực một bếp lửa mùa đông. Nàng tồn tại trong trái tim non yếu của tôi như một đóa hoa tồn tại bên đời. Ðôi khi tôi thấy nàng là một nửa tìm kiếm của tôi, đôi khi nàng không là cái gì hết. Tình yêu của nàng dành cho tôi sao giống như mây trời. Ðâu có ai giữ được mây trời và cũng không ai bắt một trái tim mãi rung lên những bồi hồi son sắt?
Ðôi lúc tiếng cười của nàng như một chiếc lá khô rơi xuống mặt đường tỉnh lặng. Và nỗi buồn chạy đuổi theo từng tiếng chân mưa lướt thướt ngoài kia.

Có lúc nào đó tôi sẽ xa nàng. Như một điều tự nhiên. Từ khi tôi quen nàng, những mầm mống của tan vỡ đang thành hình. Tôi không thể hiểu được trong tâm hồn đơn sơ của nàng có bao nhiêu chỗ để dành cho tôi. Có bao nhiêu chỗ để dành cho người khác. Ðã có một thời tôi chết đuối trong tiếng cười nàng. Trong khi sự mâu thuẩn về một tình yêu té vào đời nhau tê điếng.
2.
Một đêm tôi trở về từ căn phòng làm việc trong đơn vị. Những ngày kề cận với cái Tết Việt Nam. Tháng giêng rét mướt những đóa dã quỳ bên vệ đường. Tôi đi qua chiếc quán cà phê của tôi và nàng đã từng có thời ngồi với nhau. Nàng gọi tên đó là “quán tình nhân”. Chiếc quán khuya có màu đèn thoi thóp trên những bàn gỗ hai chỗ ngồi. Bó cẫm cúc trắng cắm trong bình sứ như tạ lỗi với đêm dài. Ðà Lạt chìm đắm trong màn đêm và tiếng gió làm kêu những tấm bạt che trước quán. Nghe như những tiếng tẫm quất trên da thịt. Đêm lạnh làm sao và đường phố đang ràn rụa hơi thở mùa xuân. Ðường phố đó đang nói với tôi rằng sự cô đơn luôn là một cứu cánh của đời sống. Gió ùa về làm thao thức từng chiếc lá vừa rụng ban chiều. Ai đó đã treo bên dưới hiên quán những giỏ lan có màu giống như màu son của nàng. Màu của xuân thì và lẵng lơ mướt rược.
Làm sao để tôi phơi lòng của tôi trên những cành xanh mà không đụng tới giông bão. Mùa đông đến rồi mùa đông đi. Ðể lại mùi hoa sứ nhẹ nhàng ngoài vườn. Và điếu thuốc trên tay đang cháy hết cuộc đời của nó. Con dốc mù mịt tiếp nối nhà thờ Con Gà bên này đường, bên kia là chũng viện Nazareth. Tiếng mưa quen như một bài hát cũ... (người từ trăm năm về qua sông rộng…)
Một thời, tôi nghe nàng đã có một người con trai khác. Ðêm Ðàlạt nghèn nghẹn tiếng máy xe và những cụm khói đàng sau ống bô. Như tiếng khóc xa rời một tình yêu.
Tết năm đó tôi không về Vũng Tàu. Mẹ tôi vẫn chờ tôi như đã từng chờ tôi ngày thơ ấu, tôi mê chơi không chịu về. Ðêm giao thừa trống hoác một giấc mơ. Nồi bánh chưng mẹ tôi nấu dưới bếp nghe xôn xao một lời chim ngủ. Vai bà đã yếu mòn nhiều hơn vì gió mùa hốc hác thổi qua. Vì những chờ đợi đứa con trai giang hồ không chịu nhớ nhà. Có quan trọng gì đâu, khi biển lúc nào cũng xanh nhưng tình yêu giữa tôi và nàng đã từng như sóng nổi. Trong trái tim nàng không có chỗ cho đứa con trai lúc nào cũng lạc quan trú ngụ. Tôi đi qua một mùa rét tháng giêng. Trái thông khô rớt ngỡ ngàng trên vai. Bầu trời đêm không một vì sao. Hơi thở mùa xuân suồng sã rung lên tuổi thơ tôi, như năm nào tôi vào đời vẫn vậy.

Khi không còn yêu nhau, nàng đòi tôi trả lại cho nàng những lá thư viết từ những ngày xa xưa… (lúc năm tháng gom mùa xuân cháy bùng trên môi hai người) Nàng có thói quen viết xuống lòng giấy những dòng chữ ham hố, không chừa một chỗ trống. Màu mực tím giống như màu áo len của nàng nhòe nhoẹt đời tôi. Cho đến bây giờ, những lá thư đó đầy chật trong ba lô làm một thứ hành trang thiên lý. Nếu đốt tất cả, chúng có khả năng làm sôi một ấm nước.
Tháng hai rụng hai bên bờ hồ những hoa đào như trái tim rĩ máu...

3.
Thành phố Florida của bạn tôi vùa đón nhận cơn gió xoáy tệ hại nhất từ mười năm qua. Ước tính sơ khởi khoảng hàng trăm căn nhà bị hư hại và có 14 người chết. Nhiều căn khác bị đào xới đến tận móng, trong khi bàn ghế và vật dụng bay tứ tung. Sức gió mạnh đến nổi nhà thờ Lady Lake Church Of God có từ 31 năm nay, có khả năng chịu đựng những cơn gió mạnh tới 150 dặm một giờ cũng bị thổi sập. Khi giáo dân đến an ủi Linh Mục Larry Lynn, thì ông nói: “Nó chỉ là một tòa nhà. Dân chúng mới thật sự Nhà Thờ. Chúng ta lại sẽ khôi phục mạnh mẽ và lớn lao hơn”.
Có nhiều điều lạ lùng trong đời sống của chúng ta. Là khi tai nạn, đau khổ chúng ta mới nghĩ đến Thượng Ðế. Rồi sau đó bình an trở lại, ta quên Ngài.

Tôi đã từng ghé thăm Orlando, thành phố có nhiều tai ương từ vài năm trở lại đây. Người bạn thân từ thời đi học tại Vũng Tàu là Võ Như Lăng đang định cư tại Florida. Năm 1993 anh rời VN theo chương trình HO.
Anh là đứa con trai Huế lưu lạc vào Nam. Ba của anh từng là Chỉ Huy Trưởng  Trung tâm Huấn Luyện Cảnh Sát trú đóng tại Vũng Tàu. Anh theo ông về sống và học tại đây. Ngôi trường và thành phố biển đã chắt chiu anh từ những ngày thơ ấu. Giống như tôi. Và cả hai đều không hứng thú học hành và thường để lòng tương tư một tà áo. (may mắn mà Lăng thi đậu Tú Tài và đi lính, làm việc tại một thành phố biển khác là Đà Nẳng- trong khi tôi trồi lên hụp xuống trên bản thành tích của trường. Những bạn học cùng trường lớp ngày xưa chỉ có tôi là thất bại…) Chưa một lần Lăng trở về VN để nghe trong lòng cái rét cuối năm như bây giờ. Nhưng biển vẫn còn những vạt nắng trong lòng anh như ngày chưa đi xuống cuộc đời.
Những đứa con trai của thành phố thơ mộng ngày nào, vừa nát ngứu trong lòng những trái xuân chín. Nhưng vẫn còn may, một bếp lửa giao thừa.

Ðêm rét mướt những vòng bánh xe, khi Lăng chở tôi về nhà của anh. Có Hạnh (vợ Lăng) đang ngồi trước bàn máy may hay làm một cái gì đó, không rõ. Chúng tôi vừa tham dự một chiều thơ nhạc được tổ chức tại nhà của Bùi Trần Tuấn, (có vợ chồng nhạc sĩ Châu Ðình An của Ðêm Chôn Dầu Vượt Biển- Châu Đình An đang là đại gia, làm chủ 5, 6 tiệm nail và chôn tiền chớ không còn chôn dầu như ngày trước. Có vợ chồng nhà văn Ðào Quang Vinh. Có mọi tài hoa và mọi gương mặt bề thế của Orlando. Có những ca sĩ đang lên và không … chịu xuống cũng như không cần che dấu nhan sắc lộng lẫy của mình dưới màu đèn. Họ hát và thả vào đêm từ thanh quản của mình những tiếng chim bay qua một thiên tai sầu mộng. Họ tượng trưng cho cuộc đời trù phú niềm vui không từng chạm đến nỗi buồn…)
Đêm đó, tôi nằm mơ. Tôi thấy tôi bay trong giấc mơ vườn nhà Lăng. Những trái dâu chín đỏ màu môi con gái. Ngày xưa... ngày xưa...

Ngày đó tôi và Lăng đi về chung đường với nhau một đôi lần. Cả hai chúng tôi cùng yêu say đắm hai người con gái học chung lớp mà không dám bày tỏ. Thời gian trôi theo những tà áo mỏng như tơ trời. Theo chiếc nón lá che nghiêng những buổi trưa về học. Ðường phố lặng yên trong khi hai hàng cây không biết nói, giống như chúng tôi. Rồi những tờ lịch lớn khôn rụng xuống cho một tình yêu quyết liệt. Để rồi cuối cùng cả hai nhận ra một bài học không tròn trịa chép giữa trang đời.
Những bài học cay đắng không ngọt ngào giống như bài thơ mà tôi đã làm (nghĩa là mộng mơ và sương khói). Cho nên một lúc nào đó các cô gái bỏ trường bỏ lớp đi lấy chồng. Ðể lại tôi và Lăng ngẩn ngơ nhìn theo tiếng cười dạo ấy...

Tất cả đều vắng xa. Tôi không biết Lăng đang nghĩ gì, nhưng trong lòng tôi vẫn rực rỡ một màu hoa rụng xuống. Một phòng lớp bâng khuâng rã rời những cánh phượng.
Những mối tình học trò không kịp lớn khôn. Những người con gái mang tấm lòng đơn sơ như tờ giấy chưa kịp kẻ dòng, trắng tinh không có bụi bậm làm hoen ố. Còn chúng tôi vào đời không kịp trang bị cho mình một lý tưởng. Hoặc có kịp thì cũng không có là bao. Cổng trường khép lại từ một mùa xuân. Bàn ghế, chỗ ngồi quen không trì kéo được bước chân giang hồ. Tiếng mưa buồn như ai khóc.
4.
Những ngày rụng xuống như mưa tháng hai. Những con chim sẽ sáng nay vừa cùng nàng bay mất. Tôi vừa nhận được một điện thư báo tin một người bạn- một người thầy của trường Trung Học Vũng Tàu vừa qua đời.

Cách đây 3 năm, tôi về Cali, nhân dịp dự Ðại Hội Văn Bút Việt Nam Hải Ngoại. Thời kỳ này tôi đang thất nghiệp và đã ăn đến đồng bạc cuối cùng của Sở Thất Nghiệp dành cho tôi. Tôi thu xếp 4 ngày để đi Westminster và định bụng sau đó về Austin tìm kiếm việc làm trở lại.
Buổi sáng trước khi ra phi trường John Wayne, tôi được Thầy Nguyễn Mão chở đi loanh quanh một vòng Bolsa và mua một vài món đồ kỹ niệm. Tôi không học với Thầy. Lúc Thầy về trường là lúc tôi đi lính. Nhưng nghe tiếng Thầy hào hoa từ những người bạn Ca Li nói lại. Chúng tôi ngồi uống cà phê ở Starbuck’s, phía bên kia, mơ hồ là công viên “Người Việt Tị Nạn”. Tôi hỏi Thầy Mão tại sao công viên lại có tên như vậy, Thầy trả lời: “Vì người VN ở quanh đây khá đông và thường ra đây đi bộ ngày cuối tuần”.
Buổi sáng đầu tuần vắng vẻ người qua lại trên công viên. Ly cà phê mau nguội vì gió lạnh. Rét mướt làm run rẩy môi miệng. Bên kia đường những luống hoa vừa được vun xới và tiếng chim kêu buồn bã dưới cây đỗ tùng. Mùi cỏ vừa mới cắt xông lên mủi. Có những ngăn đời chật hẹp không đủ chỗ để chứa đựng một hòn sõi nhưng sao nghe lòng nặng một trí nhớ. Khi người ta không biết suồng sã với tình yêu, thì tình yêu tự nó sẽ bay mất. Ai đó đã nói như vậy? Những vòng bánh xe mỗi ngày có làm hao mòn sên xích, trong khi mái tóc thơ ngây che kín trán ưu phiền.

Mùa này đang có gió xuân mơn man trên những cành sứ đường lên Dinh Ông Thượng. Những trái bàng già rụng vội từ một mùa thi? Chúng tôi rời quán đứng lên. Thầy không để tôi tính tiền và nói “Ðể dịp khác”. Trên đường ra phi trường trưa hôm đó những cây cọ lùi lại sau lưng. Những cây cọ trẻ trung mang nét đặc thù Cali, nhưng lòng tôi già nua quá đổi.

Tôi không nghĩ tôi sẽ không còn dịp để chia xẻ với Thầy Mão một ly cà phê Starbuck’s. Tôi cũng không nghĩ cuộc đời ngắn hạn và vô thường đến nổi tôi và Thầy chia tay nhau thực sự.
Đôi lúc mọi người nắm tay vượt qua những bể dâu. Nhưng cũng đôi lúc chúng ta không thể đi trọn hết con đường dương gian mà lặng lẽ dừng lại. Giống như một tình yêu ngậm ngùi, sự nằm xuống của Thầy sẽ để lại trong lòng những bè bạn và học trò cũ một dấu ấn. Vì ngày còn sống Thầy Mão đại diện cho sự yêu đời, sự nồng nhiệt. Thầy luôn vui và đòi hỏi những bạn hữu và những học trò cũ của Thầy phải dấn thân. Quyển Kỷ Yếu Trung Học Vũng Tàu được Thầy thực hiện và hoàn thành cách đây nhiều năm là một bằng chứng. Dù có nhiều bàn tay góp lại để làm nên một kết quả, nhưng không một ai phủ nhận công của Thầy Mão bỏ ra rất nhiều. Từ chuyện vận động tài chánh để in ấn, đến việc thu thập tài liệu, chọn lựa bài vở và sau cùng layout. Khi đón nhận quyển Kỹ Yếu trong tay, người ta dễ dàng nhận ra những tâm huyết của Thầy trong đó.“Không còn kịp nửa đâu”. Tôi nghĩ như vậy. Và nghe những đường gân máu trở trăn trong đôi bàn tay xanh yếu của mình. Sẽ không còn lần nào khác để trả lại cho Thầy một ly cà phê, khi tôi về Cali. Những cây đổ tùng bên công viên hôm nào lá sẽ xô nhau ngã. Nếu nỗi buồn biết trở mình như ngọn nến để cho đời một hơi ấm thì sự nằm xuống của Thầy Mão- trong một nghĩa nào đó- đã thắp lại trong lòng những người thân, những bạn bè một hơi ấm nồng hậu.Những năm tháng mù sương dội xuống cái bóng của Thầy vừa nằm lại bên đường. Thành phố Cali mùa này vừa chia tay một người con của biển.

PNY
Tháng 2 năm 2007

No comments:

Post a Comment